معرفی فرش دستبافت ایران

فرش دستباف يكى از عمده ترين صنايع دستى ايران به شمار مى آيد و از گذشته هاى دور همواره در صدر سبد كالاهاى صادراتى غير نفتى ايران جاى داشته است. فرش از نقش مهم و قابل توجهى از منظر اقتصادى و معشيتى برخوردار بوده و به نوبه خود جايگاه ويژه اى در اقتصاد برخى خانوارها ايفا مى كند.

فرش ايران از لحاظ طراحى، نقاشى و ابعاد تجارى در بازارهاى جهانى در جايگاه ممتاز قرار داشته است. اين صنعت از لحاظ اشتغال زايى، ايجاد ارزش افزوده و ارز آورى سهم قابل توجهى در اقتصاد ايران دارد. اين صنعت ما كه قدمتى چند هزار ساله در فرهنگ جامعه ايرانى دارد به غير از بعد اقتصادى نشانه فرهنگ و هنر كشورمان به جهانيان نيز بوده است.

فرش ایران دارای طرفدارن بسیاری در آمریکا می باشد. کشورهای آلمان و امارات از دیگر مقصدهای صادراتی ایران می باشند.

«مشخصه و انواع فرش دستباف»

مشخصات فرش دستباف:

فرش دستباف داراى سه مشخصه زير مى باشد:

• داراى تار و پود مى باشد.

تار که به اسم های چله، تا، تون و تونه هم گفته می شود به شبکه ای از رشته های عمودی و موازی با هم گویند که از بالای دار قالی بافی به پایین کشیده شده است. تارها به فاصله معینی، با کشش یکنواخت و به طور یک در میان (یکی در جلو و دیگری در عقب دار) قرار دارد. جنس تار بیشتر از پنبه است ولی استفاده از پشم و ابریشم هم امکان پذیر است. در چله کشی، باید محاسبه های لازم برای انتخاب نقشه و نمره نخ صورت گیرد و در ضمن تناسب نخ چله با رج شمار فرش در نظر گرفته شود.

پود الیاف و رشته های افقی و موازی با هم هستند که از میان تارها به زاویه 90 درجه عبور داده شده اند و پس از هر رج بافت فرش با شانه کوبیده می شوند تا فرش دوام و استحکام بیشتری یابد. جنس پود هم مانند تار، بیشتر، از پنبه است. ظرافت و کلفتی پود باید براساس رج شمار فرش انتخاب شود

• پرز داشته باشد.

پرز قالی که به آن خواب، خامه و گوشت قالی هم گفته می شود، نخی است از پشم یا ابریشم که به دور تار گره می خورد. در واقع، پرز و خامه همان نخ گره زنی در قالی بافی است و به عبارت دیگر، خامه قالی پس از گره خوردن بر روی قالی، نقش و نگار قالی را به وجود می آورد. خامه و پرز قالی اعم از پشمی یا ابریشمی از لحاظ قطر، تاب و لا یکسان نیست و براساس نظام نمره گذاری ، تعیین می شود.

• پرزها دور تارها گره خورده باشد.

انواع فرش دستباف:

• فرش دستباف پشمى: به فرشى كه تار و پود آن از جنس پنبه و پرز آن پشمى باشد مى گويند. لازم به ذكر است كه در ميان ايلات و عشاير به جاى نخ پنبه از پشم استفاده مى شود.

• فرش تمام ابريشم: به فرش هايى كه پرز و چله آن از ابريشم باشد، تمام ابريشم مى گويند.

• فرش گل ابريشم: در اين گونه فرش ها در نقش ها و دور حاشيه ها به جاى پرز پشمى از ابريشمى استفاده مى شود و معمولا چله اين گونه فرش ها از ابريشم است.

• فرش دستباف كف ابريشم: در زمينه اين گونه فرش ها به جاى پرز پشمى از پرز ابريشمى استفاده مى شود.

• قالی دستباف سوف: نوعى قالى است كه زمينه آن از پود ضخيم و نازك تشكيل شده و نقش گل و بوته ها پرزدار مى باشد.